Herman Melville
1819-1891
Englavaf amerikaf suterotik
« Tokcoba geltruca tir, neke en vuxaca ? »

— Herman Melville


Herman Melville koe New York koe Tanarasokeem ba 01/08/1819 koblir. Tir bareaf ke anyustoy nazbeik ke Allan Melville parloesik vey Skota. Mali 1826 inafa ja erbon zo arger nume arti balemda tinewer. Gadikye bak 1832 awalker, iskeson va mek rob pu yasa re sokesa koe Albany.

Ba santolda Herman va bemafa vayara gononur. Erbawatason va blira is pomoyatason va olegara ke yasa, konakote ebur. Tir tawamidus dodelik az dolesik koe dolta az omeltaf unenik. Miledje dene Albany Classical School gire lavayamar ise dace vanpir bewik ke lizukaf suterotaf seltom. Bak 1837 Melville yasa koe vegungafa Lansingburgh widava koirubar.

Arti tolda, Melville va Saint Lawrence dolekafa tota van Liverpool wetce zanisik rundar. Radimi dimlapira bak konak aksat koe Greenbush taver. Azon koe New York dene aluteikaf ilput kobar aze koe New Bedford va Acushnet megoltota van geefa Pacifika welfa vilter. Oxam tir tolsantandaf ise koyara alubdon jijatasa tozuwer. Tcabanera va megol ba 03/01/1841 tozuwer aze va tota ko Rio de Janeiro star aze va Horn evilma kaiknir. Ba 09/07/1842 arti san-anyustoy aksat tiskin moe bira ton yotcasa ugdafa gropa, Acushnet va Marquises tursia tere artnir.

Koe tursia Melville do dositik ke tota emdur. Bak tanoy aksat dene patectolaf Taipi grelt blir aze moe australiafa megoltota otcer. Teni pakeyena tarlera moe tota, ba 20/09/1842 koe Tahiti Melville zo divtotar aze koflintar. Zo komalyer nume zo lanzar, neke wetce kandoik moe ara megoltota zo vilter. Arti tevaksatafa koyara kal Hawaii tursia, koe Lahaina ewala va abuguca katrasir. Koe Honolulu va amerikafa gejatota wetce opelaf birelik vilter. Ba 14/10/1844 ko Boston dimon artlapir.

Dimon koe Tanarasokeem Melville va yasa koe Lansingburgh kevlapir. Mone konake berikye koe New York azon koirubar ise va remsutera va nega ke koyareem ton stuvaf berpot kobaver. Taipi, nega ke balemsaftafa jonvielera vanmiae patectolik ke krant ke Marquises tursia ba 27/02/1846 zo sanegar, azen diretandon Omoo. Bata toloya neva gu saneg pegapaf gu divepatectuca mbi tcedeped. Nope bata warzafa fiuntuca, Herman Melville gan trelna ke New York zo yaner. Va malyopas suterotaf teliz koe The Literary World is konak klecas krent mu Yankee Doodle bilder.

Ba 04/08/1847 Herman Melville va Elizabeth Shaw kurer, i va nazbeikya ke palsotik ke Boston. Tolonga irubasa koe New York va balemoy nazbeik di dikir. Bak bareaksat ke 1849, Mardi and a Voyage thither berpot zo sanegar, i bareaf berpot dem lobitonafa komuca. Tir rodja numen Melville di tir bozakirapafe. Acum dum ubzesik ton vieleafe kalie vas 3000 ravlem toz suter ! Toloya koyaranega fure zo sanegad : Redburn bak 1849 az White Jacket diretandon. Lion dam toloy taneaf berpot tcedeweped.

Twa ke Melville pu Nathaniel Hawthorne

Dim koyara koe Engla tozi 1850, berpotik va lotsokapaf grabom re kobaver, i va rupa ke tcabanera va lan megolap, i va kotavesa axofera ke pwadesik dere razdasa va kotafe divatce ke stezuca ke Ayik. Bak lerdeaksat ke 1851, Melville va diel poke Pittsfield koe Massachusetts galdolk urlicker. Banugale va tcumpaf vegungik Nathaniel Hawthorne tunar.

Ba 18/10/1851 Moby Dick, or the White Whale tere zo sanegar voxen kazawara goxe tir rotakafa. Foktuca is moekote klokara tire zo keyed voxen Melville va ara joya ta diref grabomeem al kiblayar. Bak 1852 Pierre or The Ambiguities berpot kazon dere rodjer. Bexe Melville va Putnam's Monthly Magazine belon dokobar lize va Bartleby the scrivener berpotam azu Benito Cereno azu Israël Potter sanegar. Bak 1856 konak koe Piazza Tales karba di zo katanad. Diretandon bocaf berpot yoltkiraf gu The Confidence Man zo sanegar. Bata tizafa malyopara va erbatayera koe Tanarasokeem enkon gu inyon daref grabom bendewer, i gu grabom tcalakoraf gu rotatrakurevapa.

Suterotik va vise arge banvielu kazokever. Lide zo skoar. Koe Europa abrotcion koyar, koe Skota is Engla az totason moe Mediterranea bira. Koe Tanarasokeem dimon dimlapir aze tcampuson va tula ke Mark Twain ok Ralph Emerson, idjon ice patecta kale Chicago laxason flikoyapar. Va intyona jontika koyara koe geefa bira is savsafa tadava pwader voxe tcedenser nume bak 1859 va askira jovler.

Bak balemeaksat ke 1860, Herman Melville va anamlapira va tamava dositon gu Allan berye redakik ke tota ebgar. Bak 1863 erbarge jupad da va pilkot ke Pittsfield gonodoler. Tere arti barda wetce flibik ke moltafa zanela ke New York zo seger. Va bat play tolsandon di kereler nume erbamuson blir. Bak 1885 ten fliebur.

Bu ke nubasuteks va Bully Budd berpot

Bak 1866 va Battle-Pieces and Aspects of the War rovosanegar, i va ezla koswayana gan wideytafa geja. Bak 1875 to siluk ke Clarel, A Poem and Pilgrimage in the Holy Land tir azen John Marr and Other Sailors bak 1888 azen Timoleon bak 1891. Re vulkuyune gan milsareikeem, Melville kobudenon antiur. Soe bak imwugal ke 1891 va Bully Budd birafa nega tenuker. Ba 28-e ke lerdeaksat kadimion awalker.

Herman Melville

Herman Melville

 Koblira  01/08/1819,
 New York, Tanarasokeem
 Awalkera  28/09/1891,
 New York, Tanarasokeem
 Vedeyot  Tanarasokeem
 Ava  Englava
 Suterind  Berpot
  Suterot 
Berpot :
  • Typee: A Peep at Polynesian Life (1846)
  • Omoo: A Narrative of Adventures in the South Seas (1847)
  • Mardi: And a Voyage Thither (1849)
  • Redburn: His First Voyage (1849)
  • White-Jacket, or The World in a Man-of-War (1850)
  • Moby-Dick, or The Whale (1851) – Moby Dick
  • Pierre: or, The Ambiguities (1852)
  • Israel Potter: His Fifty Years of Exile (1856)
  • The Confidence-Man: His Masquerade (1857)
  • Billy Budd, Sailor (1924)


Berpotamak :

  • Cock-A-Doodle-Doo! (1853)
  • Poor Man's Pudding and Rich Man's Crumbs (1854)
  • The Happy Failure (1854)
  • The Fiddler (1854)
  • Paradise of Bachelors and Tartarus of Maids (1855)
  • Jimmy Rose (1855)
  • The Piazza Tales (1856)
  • The Gees (1856)
  • I and My Chimney (1856)
  • The Apple-Tree Table (1856)
  • The Two Temples (radimi aw-)
  • Daniel Orme (radimi aw-)


Ezlak :

  • Battle Pieces and Aspects of the War (1866)
  • Clarel: A Poem and Pilgrimage in the Holy Land (1876)
  • John Marr and Other Sailors (1888)
  • Timoleon and Other Ventures in Minor Verse (1891)
  • Weeds and Wildings, and a Rose or Two (1924)
  Tuveli icde Suteroteem