Warkundol (Dasypus novemcinctus)

Warkundol Va tiyara di terektal
Dasypus novemcinctus
giltafa pulara
Bliind   Animalia
Dansok Chordata
Volveydansok Vertebrata
Pula Mammalia
Volveypula Theria
Tolvolveypula Eutheria
Veem Cingulata
Yasa Dasypodidae
Volveyyasa Dasypodinae
oxi
Dasypus
Linnaeus, 1758
katca
Dasypus novemcinctus
Linnaeus, 1758
kira
Abrotce   30 - 110 cm-
Aldo cugon 60 kg-
Ault 24 - 45 cm-
Sinka lesko is frunku is mical is dile perakeme
  Tuveli icde Sulemopa 

Warkundol dem lerdoy nok (Dasypus novemcinctus) tir tana moukolafa katca ke Dasypus oxi vey Dasypodidae yasa ( Dasypodinae volveyyasa ) ke CINGULATA veem.

Tigira ke katca koe Amerika

Gan Linnaeus bak 1758 taneon zo pimtayar.

Pimtara betara

Warkundol va granafo is abrotcafo alto besanafo gu riaf is tibutaf im is nolakiraf kralk tazukas va lerdoy roliziwes bidef nok sodir. Inia sotir trelafa dem livafa vitoda novesa va suxara va sid.

Warkundol do milkatcik kan dakelek warzen gan ducak gigoler. Todon gu wupe, bewasoason is takalicason ton rokrafusu fixu rodefapcanyar.

Tol-san-tanoya katca ke warkundol moe amerikafa tadava krulded, male Tanarasokeem kale Patagonia. Lana katca blid koe varea dum meila ok pampa werda solve aryona koe aala tigid. Warkundol anton sotir sidayaf dunol, blis olkon ok ton tolonga vox vugviele tum. Gubeon tir mielaf sulem.

Espanavaf yolt ke warkundol ( armadillo ) tir veyyolt ke leltor ravlem, vuesteson va nendas bolk dem niskapozla besanafa gu nola keve ge is eliweem ke sulem. Bata kira kle tir lodordafa. Uka ke leltor tir lerkaf ik raltadukaf. Ke loa katca, lelor tir dem baroy pak : takaf prosil mu taka, is epitaf prosil nendas va lentak ke alto, is woyailaf prosil besas va geak. Bat prosil gu konak lotrelaf rozekas nok zo griuziad. Nok noved da kot prosil rosolawer nume va lana liziwesa nuyuca pu warkundol krister. Ota ke nokeem tir bara ik bar-sanda kare katca. Sinafa zekasuca gu walefa tulwafa is plaxafa alma zo ravaldar. Jivotaf seg dem opelafa niskapozla tir besanaf gu vaf myot ukaf gu lukoptalerke ik batake.

Alto sotir vafo is pofo, dem prantaf yup. Koe keravaf seg, toloy ik balemoy delanaf putc sotid, is anyustoy ik san-baroy putc koe ferkaf seg.

Kota bewa tir trelafa is prantafa is reltkirafa. Inia va aluboy gelt sye dir, nek dile le. Toleaf gelt isu bareaf tid tel dalaf. Ta dalon suxara aneyasa va sinka zo malsaved, voxis ta suxara va tawaz lize sulem di blir. Kotceem ton nendas mergil dere zo faver, voxen warkundol va volnik loeke djutaruter, otceson ok kalion suxason va tawaz. Tod wupe, lanyona katca va inieem apcad, batkane anton nedison va leltor, solve aryona va int deorackad.

Lum ke warkundol tir ami-dapaf kare katca. Tela lopinafa katca ( Chlamydophorus truncatus ) tir lumaf gu 12 cm- isen aldo tir vas 90 g-. Tela logijafa tir abrotcafa vas tanoye metre isen aldo vas 55 kg-.

Warkundol sotir jontoraf : va beza is dile abic putckiraf sulemam dum slakol is zoxa is perakam gimalestur. Va larga is zae voxis awalkoda ik povi katecton estur. Warkundol dem lerdoy nok loon dam ar oxiolk zo vayar akire va beza dasafa gu tawamidura givilar. Va djel gilestur voxisen inyona suxara va giatewera ke sid tuka-liad, dile tuacason va cofuot ke vegeduks.

Bata warkundolinda dere tir tela lojontikafa, dem logijafo tigixo : male vageexo ke Tanarasokeem ( Oklahoma galdolk isu Texas isu Florida ) kale Argentina is Uruguaya.

Sulem va konak tawaz don tel dalaf kereleten gisuxar. Lum ke tawaz rotir abrotcaf vas peroye metre dem xakola vas 15 ik 25 cm-. In titsuyon ice 10 cm- ik 1 m- valeve sidwelma rotigir. Bontapa arteon tir ise vas teca begama udayana gu toa is werd ruldar, i vas begama sye tuwarzana moi kot muvacekap.

Jijacek ke ocagugal tir vas mon balemaoy aksat isen warkundoloc bak toleaksat ik bareaksat koblid. Tolsafton gimouvad aze arti tevoy aksat va lukruca artfid.

Tigixo betara

Warkundol koe tigixopo male Tanarasokeem kal Argentina blir. Alto gan olgaf niskapozleem ke almaga zo sonendar. Dunol va beza is yupkiraf sulemam is zae is lanyon yupiskaf katcolk voxis awalkoda gimalestur. Kota talga tir pinafa is milordafa, miziskafa isen eem remi blirugal ke sulem dun atrid.

Donaf suwxasik betara

Warkundol dem lerdoy nok sotir donaf suxasik. Va konak tawaz jadion gisuxar voxe koe tanoy anton irubar. Lum ke tawaz tir abrotcaf gu loon 7 m- is titsuyaf gu mon tanoye metre. Tawaz kene temba ke voa gubeon tigir. Tanoy runak van konak solgamayan erilt xakolaf gu 15 ik 25 cm- loviele star. Erilt tumantawer aze va mawapa favena ton begama gan warkundol tazukar. Ina tir udayana gu toa is werd ikarundan kadimi kot muvacekap.

Va peitcanya dir betara

Warkundol dem lerdoy nok va pezitcanya sodir. Batkane va tigira ke beza tigisa titsuyon ice loon 20 cm- grukaravotar. Bam divtawar aze estur.

Donaf pujesik betara

Warkundol dem lerdoy nok sotir donaf pujesik. Va dambafa voa moo ludev gruremvulter. Va iraltapeem is mayedapa liz va um gael rotabdaraykar nume remi tevoy verast va gaelera kagir.

Niskaf leltor betara

Niskaf leltor tir favlaf nendas vox dile meumaf mergil. Abdualbara ke bat dunol loviele tir yatera va wupe, kalion suxason va tawaz lize va int mastud.

Kira betara

  • Veem : Cingulata
  • Yasa : Dasypodidae
  • Lum : abrotce ke taka is alto vas 40 ik 25 cm-, is ault vas 25 ik 40 cm-
  • Aldo : mon 6 kg-
  • Talgeem : 6 ik 9 talga bene kot kril ke kot prijust
  • Nazbarugal : Pereaksat
  • Ocagugal : 4 aksat mali kotaplekura va ato gu kobla
  • Occek : 4 milkaf oc
  • Ikralukruca : 6 aksat
  • Blirugal : megrupen

Vexala dem apteem betara

Sedme Mammal Species of the World (siatos ke 2005), bata katca vas 6 apta ruldar :

Pulasa vuestexa is xantaza betara

  • (en) vuest- : Mammal Species of the World (v- 3, 2005) : Dasypus novemcinctus (Linnaeus, 1758)
  • (en) vuest- : CITES : Dasypus novemcinctus
  • (en) vuest- : UICN : katca Dasypus novemcinctus (Linnaeus, 1758)
  • (en, fr) vuest- : ITIS : Dasypus novemcinctus (Linnaeus, 1758)
  • (en) vuest- : Tree of Life Web Project : Dasypus novemcinctus
  • (en) vuest- : Catalogue of Life : Dasypus novemcinctus (Linnaeus, 1758)
  • (en) vuest- : Paleobiology Database : Dasypus novemcinctus (Linnaeus, 1758)
  • (en) vuest- : Animal Diversity Web : Dasypus novemcinctus
  • (en) vuest- : NCBI : Dasypus novemcinctus

Ara vuestexa betara

Kotavafa vuestesa xantaza betara


 
   Yaseem is oxieem ke Warkundoldunol (Cingulata)
Warkundol (Dasypodidae)Warkundol (Dasypus)Warkundol (Calyptophractus)Warkundol (Chaetophractus)Warkundol (Chlamyphorus)Warkundol (Euphractus)Warkundol (Zaedyus)Warkundol (Cabassous)Warkundol (Priodontes)Warkundol (Tolypeutes)
 
   Katceem is apteem ke Warkundol (Dasypus)
Warkundol (Dasypus hybridus) | Warkundol (Dasypus kappleri)Warkundol (Dasypus kappleri kappleri)Warkundol (Dasypus kappleri pastasae) | Warkundol (Dasypus novemcinctus)Warkundol (Dasypus novemcinctus novemcinctus)Warkundol (Dasypus novemcinctus aequatorialis)Warkundol (Dasypus novemcinctus fenestratus)Warkundol (Dasypus novemcinctus hoplites)Warkundol (Dasypus novemcinctus mexianae)Warkundol (Dasypus novemcinctus mexicanus) | Warkundol (Dasypus pilosus) | Warkundol (Dasypus sabanicola) | Warkundol (Dasypus septemcinctus) | Warkundol (Dasypus yepesi)