Yiwol (Gorilla)

eem dem ayol ke lani oxi
Yiwol Va tiyara di terektal
Gorilla
giltafa pulara
Bliind   Animalia
Dansok Chordata
Volveydansok Vertebrata
Pula Mammalia
Volveypula Theria
Tolvolveypula Eutheria
Veem Primates
Yasa Hominidae
oxi
Gorilla
I. Geoffroy, 1852
kira
Abrotce   cm-
Rane 130 - 190 cm-
Aldo 70 - 210 kg-
Ault -
Sinka toa is toa is beza is olk
  Tuveli icde Sulemopa 

Yiwol (Gorilla) tir tani moukolafi oxi vey Hominidae yasa ( Hominoidea veyyasa, Homininae volveyyasa ) ke PRIMATES veem ( HAPLORRHINI volveyveem, SIMIIFORMES tolvolveyveem ). Gan I. Geoffroy bak 1852 taneon zo pimtayar.

Tigira ke oxi koe Afrika

Pimtara betara

Yiwol (Gorilla) sotir ana granafa katca ke jidoldunoleem : yiwolye rotir vas loon 200 kg-. Alto tir alnafo isen abduef beweem sotir lodabrotcaf dam telyon radimef ; nubeem is nugeem tid mantaf ; berga prantafa is reltkirapafa ; taka pwertafa dem niskaxed tis ontinaf ke yiwolye solve pezolkeem tir mantaf is vaf, isen toloy woltkojokap vamoe pinaf item tigid. Im gitir ebeltaf vox lukoptamaf keve ge ke loklaafe yiwolye.

Yiwol moe sid loviele blid lize masotceson van sid ordon liziwed. Jadion bat jidoldunol dene doda dem tol-sanoy ok bar-sanoy olkik blid, i dene doda stana gan milgafe yiwolye nyapese ta aneyara va sinka kum fay ik toa ik ilt.

Tana grupeckena tila ke yiwol tir fidwasa astdendara kan nubok kotviele va dratcera pestaler oken digitison va yiwolya, yiwolye va sint moliked, oke ta gira va tawavo.

Ba koblira oc tid rantaf nume gan gadikeem renanon is keon zo rojud, milinde ayik ta nazbeik sokaskir.

Nope kastara va intafo irubaxo, katca tir griawisa.

Vexala dem katceem betara

Sedme Mammal Species of the World (siatos ke 2005), bati oxi vas 2 katca ruldar :

Vexala dem katceem
Kotavaf yolt Katca Ewava Tigixo
1 Yiwol (Gorilla beringei) Gorilla beringei
(Matschie, 1903)
2 Yiwol (Gorilla gorilla) Gorilla gorilla
(Savage, 1847)
Hominidae 
 Ponginae → Pongo 

 Pongo abelii – Sumatra parbol




 Pongo pygmaeus – Borneo parbol



 Pongo tapanuliensis – Tapanuli parbol




 Homininae 
 Gorillini → Gorilla 

 Gorilla beringei – Ronef yiwol



 Gorilla gorilla – Taltef yiwol



 Hominini 
 Panina → Pan 

 Pan paniscus – Koldaf zegol



 Pan troglodytes – Nivaf zegol



 Hominina → Homo 

 Homo sapiens – Witaf ayik





Pulasa vuestexa is xantaza betara

  • (en) vuest- : Mammal Species of the World (v- 3, 2005) : Gorilla (I. Geoffroy, 1852)
  • (en) vuest- : CITES : Gorilla
  • (en) vuest- : UICN : oxi Gorilla (I. Geoffroy, 1852)
  • (en, fr) vuest- : ITIS : Gorilla (I. Geoffroy, 1852)
  • (en) vuest- : Tree of Life Web Project : Gorilla
  • (en) vuest- : Catalogue of Life : Gorilla (I. Geoffroy, 1852)
  • (en) vuest- : Paleobiology Database : Gorilla (I. Geoffroy, 1852)
  • (en) vuest- : Animal Diversity Web : Gorilla
  • (en) vuest- : NCBI : Gorilla

Ara vuestexa betara

Kotavafa vuestesa xantaza betara


 
   Yaseem is oxieem ke Jidoldunol (Primates)
Bancekol (Cheirogaleidae)Bancekol (Allocebus)Bancekol (Cheirogaleus)Bancekol (Microcebus)Bancekol (Mirza)Bancekol (Phaner) | Bancudol (Lemuridae)Bancudol (Eulemur)Bancudol (Hapalemur)Bancudol (Lemur)Bancudol (Prolemur)Bancudol (Varecia) | Bancimol (Lepilemuridae)Bancimol (Lepilemur) | Bancol (Indriidae)Bancol (Avahi)Bancol (Indri)Bancol (Propithecus) | Bancatol (Daubentoniidae)Bancatol (Daubentonia) | Boonsyatol (Lorisidae)Boonsyatol (Arctocebus)Boonsyatol (Loris)Boonsyatol (Nycticebus)Boonsyatol (Perodicticus)Boonsyatol (Pseudopotto) | Yaksyatol (Galagidae)Yaksyatol (Euoticus)Yaksyatol (Galago)Yaksyatol (Otolemur) | Pincol (Tarsiidae)Pincol (Tarsius) | Grabol (Cebidae)Bejol (Callimico)Bejol (Callithrix)Bejol (Leontopithecus)Bejol (Saguinus)Grabol (Cebus)Grabol (Sapajus)Gojukol (Saimiri) | Grabudol (Aotidae)Grabudol (Aotus) | Mazol (Pitheciidae)Mazol (Callicebus)Mazol (Cacajao)Mazol (Chiropotes)Mazol (Pithecia) | Mazedol (Atelidae)Mazedol (Alouatta)Mazedol (Ateles)Mazedol (Brachyteles)Mazedol (Lagothrix)Mazedol (Oreonax) | Medjol (Cercopithecidae)Ravacol (Allenopithecus)Aurgukol (Cercocebus)Medjitol (Cercopithecus)Medjol (Chlorocebus)Medjol (Erythrocebus)Rozokidol (Lophocebus)Lilkol (Macaca)Sinkestol (Mandrillus)Ravacol (Miopithecus)Rozokol (Papio)Aurgol (Theropithecus)Dugdol (Colobus)Tekudol (Nasalis)Dugdol (Piliocolobus)Mariol (Presbytis)Dugdol (Procolobus)Mariupol (Pygathrix)Mariupol (Rhinopithecus)Mariol (Semnopithecus)Tekudol (Simias)Mariol (Trachypithecus) | Tcardiol (Hylobatidae)Tcardiol (Bunopithecus)Tcardiol (Hylobates)Tcardiol (Nomascus)Tcardiol (Symphalangus) | Ayol (Hominidae)Yiwol (Gorilla)Ayik (Homo)Zegol (Pan)Parbol (Pongo)