Chavín ~ Savsafa araya ke Perua

Chavín araya betara

Tigixo ke Chavín araya is turestaxo

Chavín de Huántar tir wida ke Andes rodega nageweyesa wali -900 is -200 AGJ. Ba pelava, bata wida tiyir dem 2000 ik 3000 irubasik ise vanpiyir idja ke tel lozolonaf seltay ke Geefa Amerika.

Chavín de Huántar koe ontinameftavaf krant vamoe ontine vas 3000 m- tigir. Soe dace koe mane ontine, vema ke wida tiyir zeitafa gu midura is vartera. Irubasik va patectolafa ruxa ke ontinafa azekexa don tulon larga dum vraz is zaipinda dum murey miduyud ise va bonol moe monefa azekexa baspesiyid.

Bonoltum ke geeamerikaf pratcoldunol ( pratcol is bawazol ) va atela pu sanelia tiskayad, voxen pratcol wetce rembures bonol va kazafa ikazilira dere yordapayar ; batinde pratcolafa teremtapa va jontik kaaneyapan arsay ape vanbureyed, i va tulon ilt is rizo is flecada is kabay.

Chavín de Huántar bam vanpiyir idja ke trigafa kazara numen batcoba va inkera va inafa gijarotiuca webeyer. Tigis kene kokuksaxo ke Huachesa kuksa isu Mosna, tiyir idja ke gortap dem kazafa vawa exulesa va arestaf ticetaway ke Perua. Bato guntaso tigixo ape noveyer da sanelia va kazara va jontik arsay mal yona amidafa gola ke Andes rodega rostujeyer : i mal krimtafo letaxo is ontinafa meftava is ronekafa wuka.

Beka jontik blot isu kawot isu taneugot anton koe intafa warzesa ok divoksesa gola zo rodadiyid, pune Chavín sane va divepatectafa rima isu muka dum birakuldoy is trocadayxa soe rovanbedeyer.

Dopewa ke Chavín betara

Bat valevef rontagentimaf kusk iste belca ke dopewa ke Chavín de Huántar tigiyir. Dopewa va jontik befoltik ke vemafa wida isu widava vanimpayar

Moni -900 AGJ, sanelia va raporafa dopewa koe Chavín de Huántar toz renzayar. Ina di vanpiyir tela lozolonafa dopewarelida ke kotafa Andes gola. Mayesis lorik ke Chavín moe tawavo vas konake decemoye decitmetre male krimtafa wida kale yona widava koe ontinafa meftava zo sonteyed, isen bruditison va lorik koe dopewa, befoltik sumuon laniyid. Bat lorik is dere jontikara kira ke Chavín araya va yamba is alka ke vemafa gola jontikedje di turestayad.

Viele debak ke Chavín toz zo joxayar, pune rawopik va stabrega ke cugexafa dopewa dem rontagentimaf kusk kosmayad. Leve dopewa va cugunaykaf gort dem levesidafo lanixo isu lupaxa isu olkoba dere kosmayad.

Vegeduropa ke dopewa tir birtapafa. Ina tir dem raporafa jolapa isu dekorafi pistki, ton kota ra tisa vas amidaf lum vox skudapanon belceyena. Rebava gu jontika kougayana takapa kum balumayan rapor zo zikeyed.

Vrostagafa raporafa krexa is balumaks volas va amidaf tacukik dere zo katrasiyid, i va gamdarulik mialon ayaf isu sulemaf. Sin va dema is kotca ke sulem did voxe dum ayik ranyed. Lan vas zveri ok kraimolinda vektad. Tire tid sugda da Chavín sane va belca dem divulaf is fikaf lorik sonteyer.

Geja ( icle migafa geja ) tiyir zolonafa gu Chavín sane. Lan balumayan is lingeyen volaks kosmayan koe dopewa tid dem kabuxa is prosil is wed is flavoda. Konak tis tacukik dem ayataka tiaved da korik rotir tis cenenik va moxinafa diweda levgayad.

Moni -200 AGJ, zolonuca ke Chavín toz vantenuyur, meka warzafa kolna zo vegeduyur. Soe turestara ke Chavín wanuweyer. Warzafa araya, tulon tela ke Nazca isu Mochica, va trocadayxa is oksi is yantaxa di warzeyed, i va muka dem yunkes fum tis milapaf gu telyon ke Chavín. Banyona araya is konakara logavefa araya ke Andes rodega va kazaf gortap dum tel ravaldayas va triguca ke Chavín silukon di voneyed.

Yamba ke Chavín betara

Chavín yamba gan tuwavafa anameda ke wida zo turestapayar, i gan tulon soporafa wuka rone meftavaxo. Sulem ke wuka tid dilizesaf fum, i pilkovon tukrunol is perake is negovos. Bat sulem gu ayafa vola jontikviele zo pendayad, reduson va divulaf gamdarulik mialon ayaf isu sulemaf. Tan lokotgrupaf balumaks ke Chavín tir raporey yoltkiraf gu El Lanzon. Kosidayan is kopijayan koe dopewa ke Chavín de Huántar, kum batakaf wank zo ilbodeyen ise va govitaf tacukik dem granaf iteem is tukrunolaf demeem is taka kotrafa gu perake, is ayaf nubeem isu nugeem volar. Lan vayasik trakud da bata vola co tir gluya wal ticeda is leveda.

Ewavak betara

Chavín
Rawopaf debak
Wiks va Chavín rawaxo
DEBALA
Patecta Perua       
Winka Ancash
Maneka  9° 35′ 36" G-, 77° 10′ 38" T-
Welmot 0.15 km²
KIRA
Araya Chavín
  Tuveli icde Izvopa 
Chavín de Huántar
Tamavafa gadakiewega ke UNESCO
Chavín de Huántar, arayaf debak
DEBALA
Tawavaf seg Geefa Amerika
Patecta Perua       
Winka Ancash
Maneka  9° 35′ 36" G-, 77° 10′ 38" T-
KIRA
Ord Arayaf debak
Ludeem (iii)
Debakaf otuk 330
Bendesa ilana 1985 ( 9-eaf frugot )
Welmot 0.15 km²

Teza:PeruaUNESCOTamavafaGadakiewega