Marta Hillers
1911-2001
Germanavaf felusik

Marta Hillers tiyir germanaf felusik, kobliyis ba 26/05/1911 koe Krefeld koe germanafo gindaxo az awalkeyes ba 26/06/2001 koe Basel koe Swiza. Dalon zo gruper kire va mivizvafa nega vergumveltkirafa gu Kontanya koe Berlin pone ( germanavon Eine Frau in Berlin ) al suter, lize va vieleafa blira koe Berlin vabdi sovietafa kerelera bak 1945 kareizur, vile tulon ayikya jontikviele is jontikote lonjeyesa is boeyesa.[1]

Blirizva betara

Marta Hillers koe konaka kotla vayar aze koe Europa konakote koyar. Valey Germanava, francavur ise rossiavur.

Bak 1945 koe Berlin tigir nume va kerelera ke sovietafa ervolia golevgar.

Namiopone ke Marta Hillers ( Kontanya koe Berlin ) englavon is yoltiskon bak 1954 taneatomon zo sanegar. Pone bak titfira ke Berlin zo suteyer. Pomanon gan Kurt Wilhelm Marek koe Tanarasokeem zo sanegayar.[2]

Hillers bak 1950-e sanda kurer aze ko Genève vema divsoker radimida bak 1959 germanavon gire sanegayar. Bata sanegara va kevudarta tuyer, oye rotisa galbedusa savera orkon gu Fentafa Geja. Soe suteks zo dolenser ise zo malyopapar.[3]

Kagayanon da va poruca ke germanikyeem voidayar, Hillers va kota warzafa sanegara va pone kalvewayar.[2] Kontanya koe Berlin to radimi inafga awalkera bak 2001 gire zo rosanegayar.[2] Nope laumasa dulapera va seltaf gropeem ke bane sare arti tevsanda bak 2003 vanpir kiewatcapa.[4]

Jens Bisky felusik ke Süddeutschen Zeitung fela bak 2003 razdar da Hillers is Marek vas nazi pako tikiyid ise dene dilafa vertumafa virda al suteyed. Dolunera va nubasuteyen strageem ke Hillers dagiyin gan Marek gu sanegayan siatos ke pone va gariuca ke ban en wazdeyer.

Suteks va merotaklena otapa dem boera banugale raplekuyuna koe Berlin munester. Ropexef valdig ke mile sare ostik slamecked, miwas va mon vuntoya toda. Kotafa ota vas tol-celemoya toda ke ayikya koe Germana boeyena remi kerelera gan sovietafa ervolia zo uldiner.[5]

Bak 2008 lan elpat vergumveltkiraf gu Anonyma - Eine Frau in Berlin is abrotcif gu 131 wexa dem nios enkoswayan gan pone koe elpatxe zo komimar.

Kontanya koe Berlin tir antaf grupen suterot ke Marta Hillers.

Dere rupec betara

Germanavaf suteroteem

Stragela betara

  • (de) Götz Aly, Ein Fall für Historiker: Offene Fragen um das Buch "Eine Frau in Berlin", Süddeutsche Zeitung fela, 18/10/2003.
  • (de) Jens Bisky, Wenn Jungen Weltgeschichte spielen, haben Mädchen stumme Rollen / Wer war die Anonyma in Berlin? Frauen, Fakten und Fiktionen / Anmerkungen zu einem grossen Bucherfolg dieses Sommers, Süddeutsche Zeitung fela, 24/09/2003.
  • (de) Christian Esch, Eine belanglose Person?, Berliner Zeitung fela, 25/09/2003.
  • (en) Josef Kanon, My City of Ruins, dene The New York Times fela, 14/08/2005.
  • (de) Clarissa Schnabel, Mehr als Anonyma - Marta Dietschy-Hillers und ihr Kreis, 2013.
  • (fr) Florence Tamagne, Un témoignage unique, nonfiction.fr, Le quotidien des livres et des idées, 06/03/2008.

Vuestexa betara

  1. (en) The life and times of Marta Dietschy-Hillers, Clarissa Schnabel internetxo, 21/10/2014.
  2. 2,0 2,1 et 2,2 (en) Luke Harding, Row over naming of rape author, The Guardian fela,‎ 05/10/2003, ISSN 0261-3077.
  3. (fr) Lorraine Rossignol, Seules dans Berlin, Le Monde fela,‎ 20/09/2008.
  4. (fr) Un témoignage unique - Nonfiction.fr le portail des livres et des idées, dene www.nonfiction.fr, 08/2020.
  5. (fr) Seules dans Berlin, Le Monde.fr internetafa fela,‎ 20/12/2008.
Marta Hillers

Marta Hillers

 Koblira  26/05/1911,
 Krefeld, Germana
 Awalkera  16/06/2001,
 Basel, Swiza
 Vedeyot  Germana
 Ava  Germanava
 Suterind  Pone
  Suterot 

Pone

  Tuveli icde Suteroteem 
  Tuveli icde Izvopa